Totaal onverwacht overleed twee jaar geleden mijn vader. Hij voelde zich niet lekker en een paar uur later was hij er niet meer. “Een mooie leeftijd, 83 jaar”, zegt iedereen. “Gelukkig geen lijdensweg”, zegt ook iedereen. Ik wist wel beter, die lijdensweg had hij al gehad. Geboren in Indonesië, gecompliceerd gezin, de oorlog en het opbouwen van een nieuw bestaan. De laatste jaren waren mijn vader en ik dichterbij elkaar gekomen en nu was hij dood.
Ik heb geen afscheid kunnen nemen. Ik kwam als laatste binnen, alle familie was er al. Nog steeds kon ik geen afscheid nemen. Mijn vader werd opgebaard in een aparte ruimte van een kerkje dichtbij Hoorn. Toen hij in zijn kist uit huis werd gereden, vond ik dat verschrikkelijk. Wij met z’n allen bij elkaar en hij helemaal alleen. Zo eenzaam, hij wilde nooit alleen zijn. Ondertussen moesten wij de tekst voor de rouwkaart samenstellen.” Vaarwel” was een woord van mijn vader en dat moest erop. Ik wilde ook perse z’n beste vriend van vroeger bellen om het voor ons te vertalen in het Indonesisch. Ik denk zelf dat mijn vader dat zo stuurde. Die week heb ik eindelijk afscheid genomen. Alleen, en dat voelde goed.
Met elkaar hebben we de afscheidsbijeenkomst gemaakt. De dag van de crematie was ook de trouwdag van mijn ouders. Ze maakten samen de laatste rit, net zoals ze waren begonnen. Ze namen er de tijd voor, want de rouwstoet stond vast in de file. Mijn vader kwam te laat op zijn eigen crematie. Ik vond het prima.” Makan”, zei hij immers vaak. De dienst was prachtig volgens velen. Ik weet het niet, het ging nogal langs me heen. Ik had het koud en vond de stoelen waar wij op zaten zo groot. Dat gaf me een eenzaam gevoel. Wij namen als familie als laatste afscheid. Ik heb iedereen langs de kist zien komen. In een restaurant konden wij met iedereen praten, huilen en eten. Gelukkig hoefde ik niet in een rij te staan om gecondoleerd te worden. We deden maar wat en ik zocht de mensen op die ik het meest nodig had.
Dat het leven gewoon doorging, was in het begin heel lastig. Voor mij was het niet meer hetzelfde. Ik was niet alleen mijn vader kwijt, maar nog veel meer. Met hem verloor ik mijn Indische cultuur, mijn roots en dat verlies kwam harder aan dan ik dacht. Ik ben erg gaan zoeken naar mijn eigen ik en voelde me vaak verloren. In de kerstvakantie hebben wij de urn begraven in Amsterdam. Geregeld ga ik er even langs. Het geeft mij rust, ik kan er mezelf zijn. Ik mis mijn vader en zijn gewoontes, al heb ik mij er vroeger vaak aan geërgerd. Ik ben erachter gekomen dat hij me meer heeft meegegeven dan ik altijd heb gedacht, vooral de rijkdom van een tweede cultuur. Ooit ga ik naar Indonesië. Dan groet ik het land waar hij zo van hield.
Joke Andriessen – Deuning
Martien Weel voor uw uitvaart in Hoorn en West-Friesland
Ik sta voor u klaar om met u een uitvaart te regelen waar u later met een goed gevoel op terug kunt kijken. Belt u voor meer informatie over een uitvaart in Hoorn en West-Friesland of vraagt u de kosten op.