Het zou bij een relatief eenvoudige operatie blijven.
Groot was de klap toen we hoorden dat onze moeder niet meer beter zou worden…… Hoogstens zes maanden zou ze nog bij ons mogen blijven.
Mamma die zo gezond en bewust geleefd had en nooit ziek was, had een ongeneeslijke vorm van kanker. Onbegrijpelijk en onrechtvaardig. Echter zelf accepteerde ze dit lot zonder bitterheid. Met al haar kracht alles doen wat nog kon. Een intensieve zware behandeling in het ALV, maar ook het geven van haar laatste prachtige zangconcert voor al haar vrienden. Een intens beleefde reis naar haar geliefde Hongarije. Ze deed het!
Het ging snel en mamma ging ook snel. Ze wilde praten over de begrafenis en deze met ons
voorbereiden. Ik vond het moeilijk, onwerkelijk. Maar vasthoudend als ze was verzamelden we samen de ideeën en wensen. Vast stond dat ze niet ineen kist begraven wilde worden.
Dus was een prachtige lijkwade al in de maak en Martien Weel zou de uiteindelijke regie
voeren.
Het gaf haar rust de voorbereidingen voor haar uitvaart in de hand te hebben, al vroeg ik me af en toe af of wij ook nog enige zeggenschap in het geheel zouden krijgen.
Haar gezondheid ging achteruit en het werd moeilijk voor haar om zich in haar huisje in Hoorn staande te houden. De vermoeidheid, veel bezoek en de telefoon, moeizaam eten…. Het brak haar op. Ze liet zich opnemen in Hospice Dignitas waar ze liefdevol en professioneel verzorgd werd.
Toen kwam de dag waarop alles af was; ze had afscheid genomen van al haar vrienden, ze had de trouwdag van haar zoon nog meekunnen maken. Alle kinderen en kleinkinderen waren samen op een door haar georganiseerde zeiltocht geweest. En het draaiboek voor haar afscheid was klaar. Bewust begon ze deze dag een eindelijk van de pijn verlossende slaap.
Haar grote betrokkenheid bij haar kinderen en haar sterke wil deden haar echter elke keer ontwaken wanneer wij bij haar wilden zijn. Een pijnvol dilemma. Ik had haar beloofd, moest bij haar zijn aan het begin van haar laatste reis.
Zondagnacht voelde ik dat ik naar haar toe moest gaan. Had ze op me gewacht?
Ik heb haar omarmd en gerustgesteld met de moeilijkste woorden: Oh, Lieve Mam je mag gaan.

Samen hebben we haar verzorgd en in haar blauwe wade is ze naar huis gebracht.
We hadden besloten dat thuis geen afscheid zou worden genomen. We wilden in rust bij haar zijn.’s Nachts namen door haar gevraagde vrienden de wake over. Erg fijn om zo toch enigszins uit te kunnen rusten.
De begrafenis was bijzonder, vol leven en met een tikje familie-eigen onaangepastheid.
Vanuit huis hebben we mijn moede op een wilgentenen draagbaar naar de prachtige oude buurtkerk gedragen. Hartverwarmend veel mensen waren aanwezig en luisterden naar de muziek en de met haar leven verweven verhalen, verteld door haar beste vriendin, een bevriend pastor en een bevriende verhalenverteller. Ook mijn broer en ik hebben gesproken over onze bijzondere moeder terwijl de kinderen in de kerk op papier mochten tekenen hoe zij zich haar herinnerden.
De weg naar de begraafplaats in Schellinkhout stokte op de dijk omdat de gemeente vergeten had de slagboom te openen. Geheel passend in onze lichtelijk chaotische familie moest daarop de gehele stoet keren en alsnog over de provinciale weg naar Schellinkhout rijden.
Bij het graf een laatste gebed waarna we gezamenlijk de wilgen draagbaar in het graf hebben laten zakken. Als laatste afscheidsgroet mocht ieder een roos op haar graf leggen.
Gelegenheid om te condoleren werd vriendelijk verzorgd bij het tegenoverliggende dorpshuis. Het was mooi weer en in de grote tuin voelden we ons omringd door het warme medeleven. Nadat iedereen vertrokken was zijn nog even teruggelopen naar de begraafplaats. Het graf werd toegedekt met zand.
Het was goed, ik kijk tevreden op deze moeilijke dag terug. Het paste bij ons, bij onze familie.

Nu is het bijna een jaar geleden. Nog bijna elke dag ben ik met haar overlijden bezig.De financiële afwikkeling van haar zaken, het bewaren van haar spullen, de verkoop van het huis, het moet allemaal gebeuren en het valt me soms zwaar. Ik mis haar en wil eigenlijk niet op deze manier met haar herinnering bezig zijn. Wat ik echter duidelijk zie is dat ze is gestorven zoals ze heeft geleefd, bewust, in controle en op haar eigen wijze. Als familie zijn onze onderlinge banden sterker geworden. Door haar vroege dood realiseer ik me dat je nu keuzes moet maken en plannen moet verwezenlijken.

Ákos Kecskés