Herinnering aan de laatste levensfase en afscheid van mijn 98 jarige moeder

Na een valpartij kwam mijn moeder, 3 weken voor haar overlijden, met o.a. been- en armverwondingen op bed te liggen. Helaas, want zij was een actieve levenslustige vrouw, die veel bestuursfuncties bekleedde. Tot haar 90ste jaar pedicuurde zij met vaste hand. Vroeger was zij een lieve oppasoma.

De laatste 3 weken namen mijn zus en ik de mantelzorg op ons. Zo kon zij in haar aanleunwoning van het Avondlicht blijven. De laatste 10 dagen was ik dag en nacht bij haar. Haar verjaardag heeft ze heel bewust vier dagen voor haar overlijden nog “gevierd”. Mijn dochter voerde haar laatste vaste voedsel n.l. jodenkoek (de door haar gewenste taart).
De dag van het overlijden kwam niet onverwacht. Mijn dochter en ik waren bij haar. Haar geest bleef steeds goed. Het laatste wat ze heeft gezegd toen een avondhoofd kwam kijken: “Dit is Maud, mijn kleindochter en die kan heel lekker koken”. Twee minuten later ademde ze voor de laatste maal.

Martien Weel, de uitvaartverzorger, met wie wij maanden van te voren kennis hadden gemaakt, kwam na gepaste tijd, zodat wij eerst met de familie afscheid van haar konden nemen. Teksten voor de uitgezochte kaart en krant gaven we aan hem door. Onze wensen gaf hij vorm en hij kwam met suggesties. Zij werd, volgens haar wens, opgebaard in haar huisje. Vijf dagen hadden wij haar dicht bij ons. Ze was zo mooi. Nauwelijks rimpels, mooi haar en omringd door bloemen.
Wat een vredige rust straalde ze uit. Zo had ze het gewild, hier leefde ze al zo lang naar toe.

De uitvaart verliep zoals afgesproken. Schoonzoon en kleinzonen droegen de kist naar de rouwauto en in het crematorium naar haar laatste plek op aarde. De met haar uitgezochte muziek klonk prachtig. Mijn zus en ik hebben haar levensloop in vogelvlucht uitgesproken. Kleinkinderen, waar zij vroeger op paste, gaven hun laatste dankwoord en lieten nog wat ervaringen met haar de revue passeren. Haar oudste kleinzoon zei als laatste: “Zij was een oma zoals je een oma zou wensen”! Als laatste werd de kist gesloten door de naaste familie. Dit was ontroerend maar fijn.
In de koffiekamer stonden de belangstellenden ons op te wachten. Er werd informeel gecondoleerd. Zoals gewenst. Tijdens een reünieachtige sfeer werden broodjes en koffie geconsumeerd. Veel personen, uit alle hoeken van het land, kwamen haar de laatste eer brengen.
Aan de gehele uitvaart hielden wij een goed en warm gevoel over.

Bij thuiskomst in haar woning was het stil. Kleinkinderen namen gelukkig spulletjes, als herinnering aan haar, mee. Het opruimen moest beginnen, want er zullen snel nieuwe bewoners komen. We denken heel veel aan haar terug, juist omdat zij zo lang bij ons is geweest.
We hebben lief en leed met haar gedeeld. Zij wordt nog vaak in gesprekken betrokken.
Natuurlijk missen we haar en is er verdriet, maar zij wilde zelf heel graag voorgoed inslapen.

Een jaar later, op haar verjaardag, hebben mijn man, zus en ik haar as verstrooid op haar geboortegrond. Dit plekje hopen we ieder jaar omstreeks die datum te bezoeken. Dit jaar zou ze 100 geworden zijn en zullen wij met de kleinkinderen daar in Andijk een etentje organiseren.
Mam, oma je houdt altijd een plaatsje in ons hart. Je foto staat naast die van je verongelukte achterkleindochter. Gelukkig heb je dat ongeluk niet mee hoeven maken.

De eigentijdse begeleiding met zoveel rust heeft er toe bijgedragen dat de crematie en alles daaromheen voor ons een onvergetelijke gebeurtenis is geworden.

Aty