Het afscheid van Klaas en onze moeder

Gepubliceerd in NHD op 21 april 2011

Binnen vijf maanden moesten wij als familie afscheid nemen van twee prachtige mensen, die een belangrijke rol speelden in ons leven. Klaas, echtgenoot van Nel, is op 2 december 2009 overleden aan darmkanker. Zijn ziekte openbaarde zich in 2004.
Bij onze moeder, Klaas was haar schoonzoon, werd in 2007, ze was toen 82, borstkanker vastgesteld. Naast alle zorgen over Klaas was dat een nieuwe klap voor onze familie. Met beiden ging het na de eerste schok over de ziekte geleidelijk aan beter, maar op een gegeven moment kwam bij Klaas de ziekte toch weer in een ernstiger vorm terug en bij moeder waren de medicijnen op een gegeven moment uitgewerkt.

Klaas is volgens zijn wens thuis overleden. Nel heeft Klaas, samen met schoondochter Clara, gewassen en aangekleed en werd hij gewoon thuis in de woonkamer opgebaard. Voor enkele familieleden was dit erg confronterend, maar uiteindelijk toch heel erg mooi en het afscheid kon zo heel geleidelijk en rustig verlopen. Zelfs Sinterklaasavond hebben we met zijn allen gevierd, terwijl Klaas in de kamer lag.

Moeder is op zaterdagmorgen 1 mei 2010 rustig ingeslapen in Hospice Dignitas in Hoorn. Hiervoor hadden we met alle kinderen vier dagen lang dag en nacht bij haar gewaakt. Dat was zwaar, maar ook hieraan bewaren we dierbare herinneringen, want hoe dicht brengt dit je niet bij elkaar als familie? Met de ervaring van Klaas, die nog vers in het geheugen lag, is moeder door haar dochters en schoondochter gewassen en aangekleed. Zonen en kleinzonen waren erbij, hebben haar in de kist gelegd en samen hebben we haar opgebaard. Het personeel van de Hospice heeft ons er liefdevol bij geholpen, maar we wilden alles zelf doen.

De uitvaartdiensten waren optimaal georganiseerd en zijn warm en liefdevol verlopen met veel betrokkenheid van kinderen en kleinkinderen. De kist hebben we steeds zelf gedragen, er waren persoonlijke toespraken en vooral veel belangstellenden. Wij hebben gekozen voor crematie, volgens de wens van de overledenen. Na afloop van de plechtigheden zijn we als familie bij elkaar gekomen met een drankje en een hapje, dat moment van ontspanning was erg belangrijk. Door de enorme betrokkenheid hebben we een deel van de verwerking al kunnen doen tussen moment van overlijden en uitvaart.

Klaas had de wens om bij zijn overleden zoon Peter bijgezet te worden op de begraafplaats in Hoorn. Moeders as is verstrooid op de begraafplaats in Hoorn, onder een mooie boom. Zo hebben we voor beiden een plek waar we naar toe kunnen gaan als we daar behoefte aan hebben.

Klaas en moeder zijn nooit uit onze gedachten, het waren bijzonder warme en liefdevolle mensen, die we ongelofelijk missen. Nel heeft in vijf maanden tijd haar man en moeder verloren en tot overmaat van ramp volgde enkele maanden later ook nog hondje Milow. Dat lijkt een detail, maar Milow was erg belangrijk: zo was er nog iets om voor te zorgen en tegen te praten..

Het verlies van beiden heeft ook wat gebracht. We zijn als familie nog hechter met elkaar geworden. Er is het besef dat we niet meer de bindende factor van ouders hebben, we moeten het nu echt zelf doen met elkaar! En we weten elkaar gelukkig allemaal te vinden….

Nel en Corine