26 Mei 2007 hebben we afscheid van To Modderman genomen, onze moeder. Zeer plotseling na een ziekbed van enkele dagen is ze overleden. De arts vertelde haar op vrijdag dat ze nog enkele maanden tot maximaal een jaar te leven had. Vier dagen later was ze overleden. We waren er allemaal bij. Bij haar thuis in haar zo geliefde huisje op de Torenweg.

Die zaterdag hebben we afscheid genomen van To Modderman, de eerste importvrouw uit “de zuid” in Hem/Venhuizen. Ze kwam er wonen voor de grote import trek naar West-Friesland, met later een hoos aan 020-ers. Ze kwam met drie kinderen op 6 januari 1967 aan op de Hemmerbuurt 62, in de boerderij van boer Spaans. Op Koninginnedag van dat jaar werd de vierde geboren.

Het afscheid dus. De terugblik geeft nog steeds een overweldigend gevoel van tevredenheid. Vooral het : “Zo had ze het bedoeld, en precies To” zijn zinnen die steeds weer de boventoon voeren bij onze terugblik. Het afscheid staat inmiddels centraal in het totale proces van verwerking, zoals we het nu zien. Het was in het plantsoen onder de toren van Hem en het is bijna niemand in Hem/Venhuizen ontgaan. “Het was een bijzondere vrouw. Precies To” is een zin die we van verschillende kanten terugkrijgen. Het was wel een beetje druk midden in Hem, het leek wel een kermisborrel, met toestemming van de gemeente. Zo voelt het ook nog steeds. Het afscheid doet op een speciale manier terugdenken aan onze moeder. Die mooie plek waar zij 35 jaar op uitgekeken had. Dat plantsoen in Hem onder de toren van de afgebrande kerk aan de Torenweg/Hemmerbuurt. Het was de perfecte plek tegenover het huisje waar ze zo trots op was. Het was een afscheid rondom de plek die onze moeder zo lief had. Eerst het afscheid in dat plantsoen, toen het begraven op het kerkhofje achter het plantsoen en vervolgens met elkaar kletsen en een borrel drinken in haar huis en tuin. Het gevoel vanaf het moment dat we het bedachten tot op het moment van vandaag is ontzettend goed. Het heeft ontzettend geholpen in de verwerking. De opstelling van de verzorger van de uitvaart bracht ons vrij snel op het spoor van dit ongebruikelijke. Veel hebben we zelf bedacht, maar de uitvoering konden we toch uit handen geven. Van de kaart tot de mooie aparte houten kist, die door de timmerman zelf vanuit Utrecht enkele uren na het overlijden thuis werd bezorgd.

Neem vooral zelf de regie in handen en laat je niet leiden tot standaard keuzes. De regie hebben wil niet zeggen dat je alles zelf moet doen, de regie hebben betekent dat je keuzes maakt en vraagt om andere oplossingen. Die zijn er altijd. Het maakt wel degelijk uit hoe je alles regelt. Wat je zelf prettig vindt is net zo belangrijk als “de wens van de gestorvene”. Wij hebben veel gehad aan de eigen keuzes en het aparte afscheid staat voor altijd in ons geheugen.

Juul Benning